تعریف برنامه‌ریزی
برنامه‌ریزی فرآیندی است جهت هدف‌گذاری و ارائه روش‌هایی برای مشخص کردن مسیرهایی به منظور رسیدن به اهداف تعیین شده. این فرآیند در پروژه‌های عمرانی نقش مهمی دارد.
برنامه ریزی پروژه
برای دستیابی به یک برنامه‌ریزی جامع و قوی در مدیریت پروژه‌های عمرانی، مراحل زیر باید دنبال شوند:
- توصیف و دستورالعمل انجام کار: شامل تهیه شرح کار و ساختار شکست کار.
- زمانبندی: این مرحله شامل رسم شبکه، تخمین زمان و تهیه برنامه زمانی است.
- تخصیص منابع و بودجه‌بندی: برای موفقیت پروژه، تخصیص منابع و تعیین بودجه حیاتی است.
اصل برنامه ریزی
برنامه‌ریزی در مدیریت پروژه بر اساس سه اصل مهم کنترل زمان، کنترل هزینه و کنترل محدوده یا حوزه استوار است. این اصول، که به عنوان مثلث آهنی مدیریت پروژه شناخته می‌شوند، در فرآیند برنامه‌ریزی باید مد نظر قرار گیرند.
فرآیند برنامه ریزی پروژه
برنامه زمانبندی
برنامه زمانبندی یکی از مهم‌ترین جزئیات برنامه‌ریزی است که تعیین‌کننده زمان شروع و پایان فعالیتها، ترتیب انجام آنها، مدت تکمیل پروژه و مسیر بحرانی پروژه است.
مزایای زمانبندی
- تعیین زمان‌های شروع و پایان فعالیتها.
- مشخص کردن ترتیب انجام فعالیتها.
- بررسی مدت زمان تکمیل کل پروژه.
- شناسایی مسیر بحرانی و تاثیر آن بر پروژه.
- امکان برنامه‌ریزی جریان نقدینگی و پیشرفت پروژه.
مبانی‌زمانبندی
برنامه ریزی در حوزه های مدیریت زمان و هزینه شامل موارد به شرح زیر است:
- مشخص‌کردن‌فعالیت‌ها
- توالی‌سازی‌فعالیت‌ها
- روش‌های‌توالی‌سازی
- برآورد‌مدت‌فعالیت‌ها
- تهیه‌زمانبندی
- برآورد‌هزینه‌پروژه
مشخص‌کردن‌فعالیت‌ها – ساختار شکست کار
هر پروژه‌ای برای آن که بهتر مدیریت و کنترل شود، به تعدادی فعالیت تقسیم می‌شود. در روند WBS ،پروژه به سطوح متفاوت تقسیم می‌شود:
- سطح ۱ :پروژه
- سطح ۲ :زیرپروژه
- سطح ۳ :فعالیت
- سطح ۴ :بسته کار
ورودی های ساختار شکست کار
شرح محدودۀ پروژه: تشریح آنچه که باید در پروژه انجام شود و آنچه که نباید انجام شود.
شرح نیازمندی‌ها: مستندی که جزئیات نیاز پروژه را تشریح می‌کند
دارایی فرآیند سازمانی:منظور رویه ها، دستورالعمل ها، فرم ها، سیاست‌ها، راهنما‌ها، برنامه‌ها و درس آموخته‌های پروژه می باشد
توالی‌سازی‌فعالیت‌ها
توالی‌سازی فعالیتها به مفهوم ایجاد روابط منطقی بین فعالیتها است. برای مرتب کردن و توالی‌سازی فعالیتها روش ساخت پروژه بسیار حائز اهمیت است.
محدودیت های توالی‌سازی‌فعالیت‌ها
در مسیر ایجاد توالی سازی فعالیتها قیدها ومحدودیت هایی وجود دارد که در برنامه ریزی بایستی رعایت کنیم و با توجه به آن توالی و ارتباط بین فعالیتها را ایجاد نمود در ادامه با قیدها و محدودیتها آشنا می شویم.
- قید فیزیکی: به دلیل روند فیزیکی ساخت، قید فیزیکی وجود دارد.
- قید منابع: به دلیل محدودیت در منابع، گاهی امکان انجام چند فعالیت به طور موازی نیست.
- قید ایمنی: فعالیت‌های ایمنی در اولویت کار هستند و قبل از آن که فعالیت ایمنی به اتمام نرسیده باشد، نمی‌توان فعالیت‌های مربوط را انجام داد.
- قید محیطی: گاهی، شرایط محیطی سبب قید می‌شود.
- قید مدیریت: این قید به نام اختیاری نیز موسوم است که به دلیل نیاز مدیریت اعمال می‌شود.
- قید مقررات: گاهی بعضی از مقررات قید محسوب می‌شوند.
روش‌های‌توالی‌سازی‌فعالیت‌ها
توسط یکی از روش‌های زمانبندی مانند نمودار گانت و مسیر بحرانی، ارتباط بین فعالیتها و توالی‌سازی آنها با توجه به قیدها تهیه می‌شود.
برآورد هزینه پروژه
همان‌طور‌که‌از نام برآورد مشخص است،قبل‌از‌آن‌که‌پروژه به اتمام برسد،تعیین هزینه پروژه‌فقط در‌حد تخمین است.
ویژگی های دوره
- درس ۰
- آزمونها ۰
- مدت زمان Lifetime access
- سطح مهارت همه مراحل
- زبان فارسی
- دانشجویان ۸
- ارزیابی بله
