استراتژی‌های مدیریت تاخیرات در پروژه‌های عمرانی: برنامه‌ریزی مجدد، زمان‌بندی مجدد و برنامه جبرانی

در زمان‌هایی که در پروژه‌های عمرانی با تاخیرات مواجه می‌شویم، سه اصطلاح مهم به کار گرفته می‌شوند: ریپلن (برنامه‌ریزی مجدد-Replan)، ری اسکژول (زمان‌بندی مجدد- Reschedule)، و برنامه جبرانی (Catch up Plan). هر یک از این اصطلاحات کاربردهای متفاوتی دارند که باید متناسب با شرایط خاص پروژه اعمال شوند. بهتر است با کاربرد هر یک از موارد فوق آشنا شویم

تعریف و کاربرد برنامه ریزی مجدد – Replan در پروژه‌های عمرانی

در ابتدای پروژه یک برنامه زمانبندی برای مدت پیمان نوشته می شود در حین اجرای کار یا پایان مدت پیمان یا هر تمدید دیگری اگر اختلاف پیشرفت واقعی از برنامه ایی به حدی باشد که برنامه زمانبندی معیار مناسبی برای ادامه کار نباشد و بلااستفاده گردد مجدد نسبت به برنامه ریزی مجدد متناسب با میزان کار باقیمانده و مدت تعیین شده ناشی از ابلاغ تمدید پیمان صورت می پذیرد که به این فرآیند برنامه ریزی مجدد یا Replan ‘گفته می شود. بایستی به سه نکته خیلی مهم و کاربردی توجه نمود

• برنامه جدید از دو بخش مهم تشکیل می شود فعالیتهای انجام شده (پیشرفت واقعی تایید شده) و فعالیتهای باقیمانده (اوزان باقیمانده) بصورتی بروزرسانی پروژه در زمان شروع بایستی برابر با پیشرفت واقعی باشد.
• نکته دوم اینکه در تهیه برنامه ریزی مجدد شروع و پایان فعالیتهای انجام شده از تاریخ شروع پیمان تا زمان تهیه برنامه Replan می باشد.
• نکته سوم اینکه در تهیه Replan زمان پایان متناسب با ابلاغ تمدید پیمان ناشی از تاخیرات مجاز می باشد.

  

  همانطور که نمودار بالا مشاهده می گردد میزان تاخیرات بوجود آمده ۸/۸ می باشد حال با توجه به موارد گفته شده امکان تمدید مدت پیمان وجود دارد و کارفرما محالفتی ندارد و پس از تمدید پیمان از تاریخ تیر ماه نسبت به ۷۴ درصد باقی مانده به ماههای باقیمانده (بهمراه زمان تمدید) برنامه ریزی می گردد.

تعریف و کاربرد برنامه جبرانی در پروژه‌های عمرانی

برنامه جبرانی در پروژه‌هایی که زمان اتمام آن برای کارفرما حائز اهمیت است، مانند احداث هتل یا مرغداری، بسیار مهم است. در این پروژه‌ها، به دلیل اهمیت شروع بهره‌برداری برای کسب درآمد، امکان تمدید پروژه وجود ندارد و بنابراین، در صورت بروز تاخیر، باید تمام تلاش برای جبران تاخیر در همان بازه زمانی اولیه پیمان به کار گرفته شود.

مثال عملی برای توضیح برنامه جبرانی

باهم یک مثال مرور کنیم

پروژه ایی در مدت ۱۰ با پیشرفت تجمعی زیر برنامه ریزی گردیده است.

حال با توجه به شروع پروژه میزان پیشرفت هر یک از ماهها بصورت زیر محاسبه و در کنار نمودار جهت مقایسه به شرح زیر قرار می گیرد.

با توجه به میزان پیشرفت واقعی بدست آمده مشاهده می گردد که میزان ۸/۸ درصد تاخیرات بوجود آمده است و از طرفی هم با توجه به اهمیت زمان اتمام کار و شروع بهره برداری پروژه امکان تمدید پیمان وجود ندارد و بایستی در همان مدت باقیمانده فعالیتها به اتمام برسد. حال در این وضعیت با توجه به پیشرفت ۲۶ درصدی پروژه نسبت به برنامه ریزی وزن باقیمانده تا زمان اتمام برنامه ریزی کرد

             پیشرفت باقیمانده ۷۴=۲۶-۱۰۰

زمان باقیمانده : ۶ ماه

هرکدام از فعالیتها با توجه به میزان وزن باقیمانده بایستی برنامه ریزی گردند که در نهایت نمودار پیشرفت آن مانند شکل زیر بدست می آید.

تعریف و کاربرد زمانبندی مجدد – ری اسکژول در پروژه‌های عمرانی

در حین اجرای کار ممکن است در ی سری از فعالیتها بنا به دلایلی عفب افتادگی ایجاد گردد و بایستی برای ادامه فعالیتهای پروژه، فعالیتی که عقب افتادگی در آن ایجاد شده را زمانبندی چدید داده تا بتواند آن فعالیت را به اتمام رساند به این فرآیند زمانبندی مجدد یا ری اسکژول گفته می شود